西安

Xi'an...από τον δρόμο του μεταξιού στην λεωφόρο του κινεζικού θαύματος... πόσο εύγλωττα μπορούν οι εικόνες να αποτυπώσουν τις αντιθέσεις μιας κοινωνίας...δίπλα στο "Κωδωνοστάσιο" ένα υπερσύγχρονο Mall...έξω από τα τείχη της "παλιάς" πόλης, ουρανομήκη οικοδομήματα δίπλα σε φουγάρα εργοστασίων..μέσα από τα τείχη, η καθημερινότητα με τα παζάρια της στους στενούς δρόμους...απόπειρες συνδυασμού του παλιού με το νέο καταλήγουν σε αποτελέσματα που, με αισθητικά κριτήρια, κάθε άλλο παρά επιτυχημένα είναι... τί απαιτήσεις ωστόσο έχουμε από μια κοινωνία που μεταβάλλεται τόσο γρήγορα, λες και κάποιος έχει πατήσει το fast forward;... με ποιούς όρους να διεξαχθεί ο διάλογος ανάμεσα στην παράδοση και το μοντέρνο, όταν η μεν παράδοση των χιλιάδων χρόνων κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος μέσα στην δεκαετία της Πολιτιστικής Επανάστασης, το δε μοντέρνο (όπως εμείς οι "δυτικοί" το νοηματοδοτούμε) δεν έφθασε ποτέ εδώ;... τί μένει τελικά; μια πόλη 8 περίπου εκατομμυρίων ανθρώπων που αποτελεί το ισχυρότερο βιομηχανικό και εμπορικό κέντρο της δυτικής Κίνας, αλλά και με εντυπωσιακά τουριστικά αξιοθέατα, που προσελκύουν εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο... καθόλου άσχημα για την άλλοτε αυτοκρατορική πρωτεύουσα 11 ολόκληρων Δυναστειών!...

哈尔滨

Πρώτο ταξίδι έτυχε ναύλος για τον...βορρά. Προορισμός το Χαρμπίν, πρωτεύουσα της επαρχίας Heilongjiang. Πρόκειται για μια 'επαρχιακή' πόλη της βορειοανατολικής Κίνας με πληθυσμό περίπου 9 εκατομμύρια (όταν κανείς αναφέρεται στην Κίνα, τα μεγέθη είναι πραγματικά τεράστια και δύσκολα συλλαμβάνονται από τον κοινό ευρωπαϊκό μας νου)!!
Χτισμένο στις όχθες του ποταμού Songhua, το Χαρμπίν ήταν ένα μικρό ψαροχώρι, μέχρι και τα τέλη του 19ου αιώνα (το όνομά του μάλιστα σημαίνει "εκεί όπου τα δίχτυα των ψαράδων στεγνώνουν"). Το 1898, ωστόσο, οι Ρώσοι υπέγραψαν συμφωνία για την κατασκευή σιδηροδρομικής γραμμής η οποία θα ένωνε το Βλαδιβοστόκ με το Νταλιάν, μέσω του Χαρμπίν, γεγονός που είχε ως συνέπεια την εγκατάσταση στην πόλη πολλών χιλιάδων ρώσων εργατών. Ο ρωσικός πληθυσμός του Χαρμπίν αυξήθηκε περισσότερο μετά την Ρωσική Επανάσταση, όταν στην πόλη βρήκαν καταφύγιο πολλοί Ρώσοι εμιγκρέδες, κυνηγημένοι απο τους κομμουνιστές. Περπατώντας στους κεντρικούς εμπορικούς δρόμους της πόλης (που φέρει, μεταξύ άλλων, και το προσωνύμιο "μικρή Μόσχα"), παίρνει κανείς μια ιδέα απο το ρωσικό αυτό παρελθόν, χάρη κυρίως στην αποκατασταση πολλών προσόψεων κτηρίων ρωσικής αρχιτεκτονικής, αλλά και στο σήμα κατατεθέν της πόλης, την ρωσική ορθόδοξη εκκλησία της Αγίας Σοφίας, που βλέπετε και στην φωτογραφία. Στις όχθες του ποταμού υπάρχει επίσης και το πάρκο Στάλιν (χτισμένο το 1953), στο οποίο, όπως πληροφορήθηκα, χωρίς ωστόσο να διασταυρώσω την πληροφορία, κάποτε συναντούσε κανείς αγάλματα του πρώην ηγέτη της ΕΣΣΔ, τα οποία και αφαιρέθηκαν όλα μετά το πάγωμα των διπλωματικών σχέσεων Ρωσίας και Κίνας.
Η θερμοκρασία τον χειμώνα φθάνει στους -30 βαθμούς και ο ποταμός παγώνει τόσο (όπως μπορείτε να διαπιστώσετε και στις φωτογραφίες), που μετατρέπεται σε κανονικό δρόμο! Αν αντέχεις το κρύο, μπορείς να περπατήσεις από τη μια όχθη στην άλλη, και να απολαύσεις την πόλη από μακριά! Διαφορετικά μπορείς να χρησιμοποιήσεις το τελεφερίκ (βλ. χθεσινή φωτογραφία) ή να πάρεις μια τουριστική άμαξα. Λόγω των ακραίων αυτών συνθηκών, στο Χαρμπίν λαμβάνουν χώρα δυο φημισμένες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις: το φεστιβάλ γλυπτικής στον πάγο και το φεστιβάλ γλυπτικής στο χιόνι, που νομίζω ότι είναι και το εντυπωσιακότερο (βλ. τις χθεσινές φωτογραφίες).
Το Χαρμπίν είναι, κατά τη γνώμη μου, μια από τις ομορφότερες πόλεις της Κίνας, γιατί ακριβώς είναι ξεχωριστή. Ξεχωριστή για δύο λόγους: Πρώτον, επειδή ακριβώς έχει κάποιες γωνιές που βρίσκονται κοντά στην δική μας 'δυτικοθρεμμένη' αισθητική, πράγμα που δύσκολα συναντάς αλλού και που στο Χαρμπίν σε κάνει να νιώθεις λίγο πιο οικεία και να μπορείς να ξεπερνάς το συναίσθημα "χαμένος στην μετάφραση" (συναίσθημα που ήταν ανελλιπώς παρόν σε όλο μου το ταξίδι στην Κίνα).
Και δεύτερον, και πιο προσωπικό, επειδή κάπου κοντά στο Χαρμπίν, γεννήθηκε το 1910 ο Νίκος Καββαδίας...
"Το χέρι τρέμει...Ο πυρετός...Ξεχάστηκα πολύ,
ασάλευτο ένα Μαραμπού στην όχθη να κοιτάζω.
Κι έτσι καθώς επίμονα κι εκείνο με κοιτά,
νομίζω πως στη μοναξιά και στη βλακεία του μοιάζω…"

乐存之

Στην μακρινή Μαντζουρία...

"Θα μείνω πάντα ιδανικός κι ανάξιος εραστής
των μακρυσμένων ταξιδιών και των γαλάζιων πόντων,
και θα πεθάνω μια βραδιά, σαν όλες τις βραδιές,
χωρίς να σχίσω τη θολή γραμμή των οριζόντων"

Ταξιδεύουμε, Μαραμπού, στους παραλλήλους αυτής της υδρογείου... κάνουμε βάρδιες κοιτάζοντας το Σταυρό του Νότου... και το καραβοφάναρο πάντοτε αναμμένο... τραβέρσο ανάποδο, πορεία προς τον καιρό.. να φθάσουμε στις μακρινές γωνιές αυτού του μικρού μας κόσμου...

"Μια βάρκα θέλω, ποταμέ, να ρίξω από χαρτόνι,
όπως αυτές που παίζουνε στις όχθες μαθητές.
Σκοτώνει, πες μου, ο χωρισμός; - Ματώνει, δε σκοτώνει.
Ποιος είπε φούντο; Ψέματα. Δε φτάσαμε ποτέ"

im Herbst...

Σε κάποιες πρωτεύουσες του κόσμου μπορείς ακόμη να αισθανθείς τις εποχές που αλλάζουν...

bandiera rossa...

...υποστηρίζουμε μαχητικά τις απεργιακές κινητοποιήσεις των μηχανοδηγών στους Γερμανικούς Σιδηροδρόμους που έχουν παραλύσει το δίκτυο όλης της χώρας...

O tempora...O mores...

Σε 680.000 ανήλθε ο αριθμός των επισκεπτών της έκθεσης Die schönsten Französchen kommen aus New York, η οποία και έληξε χθές. Πρόκειται αναμφισβήτητα για την πιο επιτυχημένη έκθεση του καλοκαιριού (Neue Nationalgalerie, 1/6-7/10/07), με έργα γαλλικής τέχνης από τις συλλογές του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης. Ενδεικτικό της επιτυχίας είναι και το γεγονός οτι οι οργανωτές παρέτειναν το ωράριο λειτουργίας μέχρι τις 12.οο το βράδυ!!!
Τυχαίνει αυτό το διάστημα να διαβάζω για την ιστορία της Εθνικής Πινακοθήκης του Βερολίνου (Altes Nationalgalerie), που εγκαινιάστηκε το 1876. Το 1896 ανέλαβε την διεύθυνση της Πινακοθήκης, ο Hugo von Tschudi, ένας από τους πιό ένθερμους υποστηρικτές του μοντερνισμού στην Γερμανία. Η εμμονή του ωστόσο για την αγορά έργων Γάλλων ιμπρεσιονιστών, σε μια περίοδο έξαρσης του γερμανικού εθνικισμού και του μίσους κατά των Γάλλων, του στοίχισε, μεταξύ άλλων, την απόλυσή του το 1908/9.
Σήμερα δε, έπεσε στα χέρια μου ένα απόσπασμα από το ποίημα του Herder με τίτλο "Προς τους Γερμανούς", γραμμένο στις αρχές του 19ου αιώνα:
"Κοιτάξτε λοιπόν τις άλλες εθνότητες,
Μη τυχόν τριγυρνάνε στον κόσμο,
Ώστε ξένοι πουθενά να μην είναι
Παρά μόνο για τους εαυτούς τους;
Όχι! Περήφανοι την ξενιτιά περιφρονούν
Και μόνον εσύ, Γερμανέ, σαν γυρίσεις απέξω,
Ακόμη και τη μάνα σου χαιρετάς στα γαλλικά
Φτύσ' τη λοιπόν από το στόμα σου τη βρομερή γλίτσα του Σηκουάνα,
Φτύσ' την προτού στο κατώφλι σου φτάσεις.
Μίλα επιτέλους, Γερμανέ, γερμανικά!..."
(το παραθέτει ο Elie Kedourie στο βιβλίο του Ο Εθνικισμός, εκδ. Κατάρτι 2005)
Όλα τριγύρω αλλάζουνε... (ή όλα τα ίδια μένουν;;;)

Szczecin (Πολωνία)...με 6.5 ευρώ από Βερολίνο!!!